فهرست مطالب
خانه ی هوشمند چیست؟
خانه هوشمند یا اسمارت هوم (Smart Home) به زبان ساده یعنی خانه یا ساختمانی مدرن که همه ی اجزا و بیشتر بخش های آن که شامل لوازم برقی می‌شوند به وسیله ی یک سیستم مرکزی، یکپارچه شده و به صورت عالی با هم کار می‌کنند. در خانه هوشمند، شما می‌توانید به راحتی همه چیز خانه را از هرجایی که هستید حتی از آن سر دنیا کنترل کنید و تغییر بدید.
می‌توانید برای قسمت های مختلف خانه برنامه هایی که از پیش تعیین شده و خودکار هستند داشته باشید و یا در زمان هایی که خانه نیستید بخش های مختلف خانه‌یتان را کنترل کنید. از طرفی می‌توانید طبق عادت های خود، خانه ی خود را هوشمندسازی کنید!!!
خانه هوشمند چگونه کار می‌کند؟
تکنولوژی خانه های هوشمند معمولا از سه چهارچوب زیر تبعیت می‌کنند:
۱- جمع‌آوری داده ها
۲- پردازش داده ها
۳- اجرای اقدامات
۱- جمع‌آوری داده ها
در ابتدا سنسور ها (حسگر ها)، میکروفون ها، دوربین ها و دستگاه های IOT (اینترنت اشیا) اطلاعاتی را در مورد خانه جمع‌آوری می‌کنند.
۲-پردازش داده ها
در این قسمت داده های جمع‌آوری شده به واحد پردازش مرکزی ارسال می‌شوند و سپس ذخیره و تجزیه و تحلیل شده تا براساس اطلاعات، تصمیم‌گیری شود. برای مثال، داده های دما و رطوبت و کیفیت هوا می‌توانند اعلان هایی را برای سیستم گرمایش و سرمایش و سیستم کنترل کیفیت هوا ایجاد کنند.
۳- اجرای اقدامات
اطلاعات پردازش شده به اجرای اقداماتی منتهی می‌شوند. مانند کنترل لوازم خانگی، کاهش دمای سیستم گرمایش، بسته شدن پرده ها و فعال شدن سیستم تصفیه هوا و …
به این ترتیب شما می‌توانید از راه دور دما و کیفیت هوا را مدیریت کنید، و اگر خدایی نکرده خانه یا محل کار دچار نشت گاز یا آتش سوزی شد سریعا مطلع شوید و اقدام به برطرف کردن آن کنید.
اجزای خانه هوشمند
- دستگاه ها و تجهیزات هوشمند
- سنسورها
- عملگرها
- پروتکل های ارتباطی
- رابط های کاربری
- کنترل کننده مرکزی
دستگاه ها و تجهیزات هوشمند
منظور از دستگاه های هوشمند، هم تجهیزات خود سیستم هوشمند است مانند ترموستات هوشمند، موتور پرده برقی، ریموت و … و هم لوازم خانگی هوشمند مانند تلویزیون یا یخچال هوشمند.
سنسورها
حسگر ها یا سنسورها ابزارهایی هستند که می‌توانند از وضعیت های مختلف خانه مانند دما، رطوبت، نور،کیفیت هوا یا حتی وجود دود گزارش تهیه کنند و با ارسال این گزارش ها برای کنترل کننده مرکزی ( به کمک پروتکل های ارتباطی )، امکان اجرای برنامه های از پیش تعیین شده را فراهم کنند. مثلا اگر دودی در خانه پخش شود سیستم تهویه هوا سریعا شروع به کار کند و دود را از خانه خارج کند.
عملگرها
عملگر ها یا محرک ها یکی از اجزای سیستم های هوشمند هستند که وظیفه ی آن ها به عنوان مثال روشن کردن تهیه هوا و باز کردن درب پارکینگ و … است. به زبان ساده تر، عملگر ها فرمان های صادر شده را اجرا می‌کنند.
انواع عملگرها
عملگرها در سیستم هوشمند شامل: رله‌ها، دیمرها، فرمان‌های برنامه نویسی و… هستند که با کمک ترموستات، شیر برقی، موتور پرده برقی، برد الکترونیکی سیستم‌های سرمایش و گرمایش، سیستم های صوتی و تصویری، قفل های بی سیم و… می‌توانند دستورات صادر شده از هسته مرکزی (مغز) خانه هوشمند را اجرا کنند.
عملگرها چگونه کار می‌کنند؟
عملگر ها یا محرک ها نیاز به سیگنال کنترل و منبع انرژی دارند. سیگنال کنترل معمولاً انرژی تقریبا کمی است و ممکن است ولتاژ الکتریکی یا جریان، فشار پنوماتیک یا هیدرولیک یا حتی نیروی انسانی باشد.
پروتکل های ارتباطی
برای اینکه قسمت های مختلف خانه هوشمند به راحتی و آسودگی بتوانند با هم و با کنترل کننده مرکزی ارتباط برقرار کنند، لازم و بهتر است راه ارتباطی تعریف شده و مشخصی وجود داشته باشد. پروتکل ارتباطی در واقع مسیری استاندارد و منطقی برای همه قسمت های سیستم است تا بتوانند داده ها را بین خودشان جا به جا کنندو این مسیر ها هم بدون سیم هستند و هم با سیم.
رابط های کاربری
رابط های خانه هوشمند درواقع ابزار ها و وسایلی هستند که کاربران اسمارت هوم کمک آن ها می‌توانند با خانه ارتباط برقرار کنند. این ابزارها از کنترل هوشمندی که جایگزین همه کنترل های خانه می‌شود تا کلید های هوشمند، صفحه های لمسی یا تلفن های همراه و… را در بر می‌گیرد. به کمک این ابزارها شما به راحتی می‌توانید به خانه هوشمند خود فرمان بدهید یا برنامه ریزی های ساده تر را خودتان اعمال کنید.
کنترل کننده مرکزی
کنترل کننده های مرکزی، در واقع قلب سیستم هوشمند هستند. همه اجزای اسمارت هوم از طریق کنترل کننده ی مرکزی با هم در ارتباط هستند و همه فرمان ها از طریق کنترل کننده مرکزی به اجزای مختلف خانه هوشمند ارسال می‌شود.
امکانات خانه هوشمند چیست؟
اسمارت هوم یا خانه هوشمند امکانات بسیار زیادی دارد که در ویدئو زیر می‌توانید برخی از آن ها را مشاهده کنید:
کنترل سیستم گرمایش و سرمایش از راه دور
در بیشتر خانه های هوشمند امکان استفاده از تجهیزات گرمایش و سرمایش مانند فن‌کوئل ها، اسپلیت ها، بعضی از شومینه های هوشمند و سیستم های گرمایش از کف و هماهنگ کردن آن با سیستم اسمارت هوم وجود دارد. مثلا اگر در خارج از شهر ویلا یا خانه ی دیگری دارید هنگامی که بخواهید به آنجا سفر کنید می‌توانید از قبل دمای هوا را چک کنید و اگر لازم بود آن را تغییر دهید.
سینمای خانگی و تلوزیون هوشمند
در خانه ی ما ایرانی ها که همیشه تلوزیون روشن است استفاده از سیستم هوشمند برای پخش فیلم و… حائز اهمیت است و اینکه نیاز نیست برای هر سیستم یک ریموت جدا داشته باشیم چون تمام ابزار ها توسط یک ریموت کنترل می‌شوند و می‌توان بدون بکار بردن سیم هر فیلم و سریالی را در هرجای خانه مشاهده کرد.
روشنایی و نورپردازی هوشمند
یک سری سوئیچ ها و دیمرهای هوشمندی وجود دارند که می‌توان به خانه اضافه کرد تا لامپ ها وارد سیستم هوشمند شوند. با استفاده از این سیستم هوشمند می‌توان در مصرف برق صرفه‌جویی کرد تا هزینه های خانواده کم شود.
سایر بخش های اسمارت هوم
علاوه بر مواردی که در بالا ذکر شد، خانه ی هوشمند می‌تواند سایر تجهیزات الکترونیکی خانه را هم هماهنگ کرده و کنترل آن ها را راه سیستم هوشمند ممکن سازد. این قسمت ها شامل آبیاری هوشمند باغچه ( البته با برنامه ریزی که از قبل انجام دادید )، پرده های هوشمند و … هستند.
معایب و مزایای Smart Home یا خانه هوشمند
خانه ی هوشمند هم مانند خیلی چیز ها در زندگی مزایا و معایبی دارند که در ادامه آن ها را بررسی می‌کنیم و برای معایب آن راهکار هایی ارائه می‌دهیم:
معایب خانه هوشمند و راهکار های آن
مانند هم تکنولوژی دیگر اسمارت هوم ها هم در کنار خوبی هایی که دارند ممکن است یک سری معایب داشته باشند :
هزینه اولیه بالا
معمولا در راه اندازی سیستم خانه هوشمند هزینه های اولیه بسیار سرسام آور است ولی این یک امر طبیعیست چون تکنولوژی هرچه پیشرفته تر باشد ارزش بیشتری دارد و البته قابلیت های بیشتری هم دارد.
ولی منطقی بخواهیم به موضوع نگاه کنیم این مورد یک عیب نیست بلکه یک نوع سرمایه گذاری محسوب می‌شود و ارزش ملک را بالا می‌برد و در دراز مدت باعث کاهش هزینه ها و صرفه جویی در وقت و انرژی می‌شود.
راهکار
شما می‌توانید اول کار، هوشمندسازی خانه ی خود را فقط از سیستم هایی که برایتان اهمیت بیشتری دارند شروع کنید، سپس در طی زمان امکانات دیگر را به سیستم هوشمند خانه ی خود اضافه کنید.
در خطر افتادن حریم خصوصی
یکی دیگر از نقاط ضعف احتمالی خانه ی هوشمند ، در خطر افتادن حریم خصوصی است چون سیستم های خانه هوشمند به اتصال و جمع‌آوری داده ها متکی هستند و ممکن است اطلاعات شما به دست سوءاستفاده کننده ها بی‌افتد یا کنترل خانه شما را به دست بگیرند. البته سیستم های خانه های هوشمند از سیستم های امنیتی قدرتمندی برای محافظت از اطلاعات کاربران استفاده می‌کنند.
راهکار
معمولا شرکت هایی که سیستم های هوشمند را ارائه می‌دهند این امکان را روی سیستم هایشان می‌گذارند که سطح دسترسی این سیستم ها به اطلاعات افراد قابلیت تعیین توسط کاربر را داشته باشد. یعنی شما هرچقدر که خواستید به این سیستم های هوشمند دسترسی به اطلاعات خود را می‌دهید.
هماهنگی و پیچیدگی با سیستم های هوشمند
با توجه به اینکه طیف گسترده ای از دستگاه ها و سیستم های اسمارت هوم در دنیا وجود دارد؛ سازگاری بین برند ها و محصولات مختلف می‌تواند یک چالش برای شما باشد و شاید حتی لازم باشد بعضی از لوازم خانگی خود را برای سازگاری بهتر با سیستم خانه هوشمند تغییر دهید.
راهکار
هنگام خرید سیستم های هوشمند برای خانه ی خود حتما در جلسه ای که شرکت هوشمندسازی برای مشاوره می‌گذارد در مورد انطباق برند هوشمندسازی با لوازم خانگی‌تان اطمینان حاصل کنید.
امکان هک شدن خانه هوشمند
هر دستگاهی که به اینترنت متصل شود ریسک هک شدن را همراه خود می‌آورد. خانه ی هوشمند هم با اینترنت کار می‌کند، پس مانند هر وبسایت و کامپیوتر دیگری، پتانسیل هک شدن را دارد.
چگونه از هک شدن خانه هوشمند جلوگیری کنیم؟
راه های زیادی برای جلوگیری از این اتفاق وجود دارد که به برخی از آن ها اشاره می‌کنیم:
- نقاط ضعف دستگاه های اسمارت هوم خود را بشناسید تا بهتر بتوانید امنیت آن ها را بالا ببرید.
- لازم است که فقط از برند های معتبر استفاده کنید و حتما از آن ها مشاوره بگیرید.
- حتما اینترنت خانه ی خود را ایمن کنید و از برند های خوب استفاده کنید و پسوورد مناسب بگذارید.
- برای دستگاه های هوشمند خانه ی خود حتما از رمز عبور های قوی استفاده کنید.
- هر دستگاه تنظیمات امنیتی مخصوص خود را دارد، بهتر است آن ها را در بالاترین حد امنیت قرار دهید.
مزایای خانه هوشمند
حالا بهتر است راجع به برخی از مزایای بی شمار اسمارت هوم ها صحبت کنیم:
شاید بتوان مهمترین مزیت های خانه های هوشمند را در ۴ دسته اصلی که در زیر آمده اند قرار داد:
- کنترل دقیق تجهیزات و ارتقاء قابلیت‌ها به سطح لوکس
- صرفه جویی در انرژی و زمان
- آسودگی ، راحتی . تحت کنترل قرار گرفتن کل تجهیزات خانه
- تضمین ایمنی بیشتر
کنترل دقیق تجهیزات و ارتقاء قابلیت ها به بالاترین سطح
هوشمند کردن یک ساختمان روی قیمت آن خیلی تأثیر مثبت می‌گذارد. به همین خاطر چنین خانه هایی با قیمت بسیار بالاتری نسبت به سایر ساختمان ها به فروش می‌رسند.
صرفه جویی در انرژی و زمان
عملکرد و رفتار یک اسمارت هوم (Smart Home) اگر مطابق با عادت های شما و کار های روزمره شما باشد باعث می‌شود که مصرف انرژی شما کاهش بیابد و همچنین در زمان شما صرفه جویی می‌شود .
آسودگی ، راحتی . تحت کنترل قرار گرفتن کل تجهیزات خانه
یکی از هدف های اصلی اسمارت هوم، آسان کردن زندگی از طریق کنترل قسمت های مختلف خانه با گوشی یا دستورات صوتی است، استفاده از این سیستم ها باعث صرفه جویی در زمان می‌شود و از طریق تلفن همراه می‌توان برنامه ریزی ها مختلف انجام داد.
تضمین ایمنی بیشتر
هوشمند سازی خانه فقط به کنترل دما و هوا و… تمام نمی‌شود، بلکه این سیستم ها یک لایه امنیتی قوی برای حفاظت از شما و دارایی‌هایتان ایجاد می‌کند و این دستگاه ها شامل قفل های هوشمند، دوربین مدار بسته و آیفون تصویری و … می‌باشد. شما می‌توانید وقتی در خانه نیستید خانه را تحت نظر داشته باشید و اگر تهدیدی سراغ خانه شما آمد سریعا با خبر شوید و مشکل را حل کنید.
چگونه می‌توانیم برند و سیستم خانه هوشمند مناسبی را انتخاب کنیم؟
در انتخاب شرکت و برند هوشمند سازی لازم است مواردی مانند سهولت نصب، هزینه ها، خدمات پس از فروش و سازگاری با دستگاه های موجود را در نظر بگیرید.
نصب و راه‌اندازی بدون پیچیدگی
فناوری خانه‌های هوشمند به سه روش مختلف، یعنی بی‌سیم، باسیم و ترکیبی پیاده‌سازی می‌شود. حتماً با متخصصان مشورت کنید تا برای ساختمان خود، با توجه به ویژگی‌های آن از جمله سن و وضعیت فعلی یا در دست ساخت بودن، روش مناسب نصب و اجرا را انتخاب کنید.
تطابق با دستگاه‌های موجود
از شرکتی که می‌خواهید خدمات هوشمند سازی دریافت کنید و بخرید حتما مشاوره بگیرید تا اطمینان حاصل کنید که حسگر ها و سیستم های آن ها با لوازم خانگی شما سازگار است. در غیر این صورت خانه ی شما یکپارچه هوشمند نمی‌شود برای حل این مشکل باید لوازم جدید خریداری کنید.
هزینه و ارزش ارائه شده نسبت به هزینه
پول و هزینه ای که بابت هوشمند سازی خانه ی خود پرداخت می‌کنید خیلی مهم است که با ارزشی که متقابلا دریافت می‌کنید تناسب داشته باشد، یعنی باید پولی که پرداخت می‌کنید نسبت به کیفیت محصولات، عملکردها، خدمات پس از فروش و پشتیبانی متناسب باشد تا ضرر ندهید.
نتیجه‌گیری
در این مقاله به بررسی مفهوم و مزایای خانه هوشمند پرداختیم و قابلیت‌ها و فناوری‌های آن را بررسی کردیم. خانه هوشمند باعث کاهش مصرف انرژی، افزایش امنیت و راحتی در استفاده می‌شود. از طریق استفاده از فناوری‌های اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی، این خانه‌ها توانسته‌اند به یک محیط هوشمند و هماهنگ تبدیل شوند. با این حال، چالش‌هایی مانند امنیت داده‌ها و هماهنگی بین دستگاه‌ها نیز وجود دارد. به طور کلی، خانه هوشمند نقش مهمی در زندگی مدرن امروزی ایفا می‌کند و به طور مداوم در حال توسعه و بهبود است.
